Vào cuối năm 2019. một loại virut corona được phát hiện lần đầu tiên ở Vũ Hán, Trung Quốc. Loại virut này được gọi là SARS-Cov-2, gây ra căn bệnh được gọi tên là COVID-19.
SARS-CoV-2 có thể lây lan dễ dàng từ người này sang người khác. Nó chủ yếu thực hiện điều này thông qua các giọt đường hô hấp được tạo ra khi ai đó mang vi-rút nói chuyện, ho hoặc hắt hơi gần bạn và những giọt nhỏ đó rơi vào bạn.
Bạn có thể nhiễm SARS-CoV2 nếu bạn chạm vào miệng, mũi hoặc mắt sau khi chạm vào bề mặt hoặc vật thể có vi rút trên đó. Tuy nhiên, đây không phải là cách chính mà virus lây lan.
Corona virus / Covid-19 sống được bao lâu trên bề mặt khác nhau?
Nghiên cứu vẫn đang tiếp tục chỉ ra nhiều khía cạnh của SARS-CoV-2, bao gồm thời gian nó có thể sống trên các bề mặt khác nhau. Cho đến nay, hai nghiên cứu đã được công bố về chủ đề này. Chúng ta sẽ thảo luận về những phát hiện của họ bên dưới.
Các nghiên cứu đầu tiên được công bố trên New England Journal of Medicine (NEJM). Đối với nghiên cứu này, một lượng tiêu chuẩn của vi rút dạng khí dung đã được áp dụng cho các bề mặt khác nhau.
Các nghiên cứu thứ hai đã được xuất bản trong The Lancet. Trong nghiên cứu này, một giọt chứa một lượng vi rút đã được đặt lên bề mặt.
Trong cả hai nghiên cứu, các bề mặt mà vi rút đã được áp dụng được ủ ở nhiệt độ phòng. Các mẫu được thu thập vào các khoảng thời gian khác nhau, sau đó được sử dụng để tính toán lượng vi rút còn tồn tại.
Lưu ý: Mặc dù SARS-CoV-2 có thể được phát hiện trên các bề mặt này trong một khoảng thời gian cụ thể, khả năng tồn tại của vi rút, do môi trường và các điều kiện khác, vẫn chưa được biết.
Nhiều đồ vật mà chúng ta sử dụng hàng ngày được làm bằng nhựa. Một số ví dụ bao gồm, nhưng không giới hạn ở:
Bài báo của NEJM đã phát hiện thấy virus trên đồ nhựa trong tối đa 3 ngày. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu trong nghiên cứu của Lancet phát hiện ra rằng họ có thể phát hiện virus trên nhựa lâu hơn - lên đến 7 ngày.
Kim loạiKim loại được sử dụng trong nhiều loại đồ vật mà chúng ta sử dụng hàng ngày. Một số kim loại phổ biến nhất bao gồm thép không gỉ và đồng. Những ví dụ bao gồm:
Trong khi bài báo của NEJM cho thấy không có vi rút nào có thể được phát hiện trên thép không gỉ sau 3 ngày, các nhà nghiên cứu cho bài báo của Lancet đã phát hiện vi rút tồn tại trên bề mặt thép không gỉ trong tối đa 7 ngày.
Các nhà điều tra trong bài báo NEJM cũng đánh giá sự ổn định của virus trên bề mặt đồng. Vi rút kém ổn định hơn trên đồng, không có vi rút sống sót nào được phát hiện chỉ sau 4 giờ.
GiấyMột số ví dụ về các sản phẩm giấy thông thường bao gồm:
Nghiên cứu của Lancet cho thấy không tìm thấy virus tồn tại trên giấy in hoặc giấy lụa sau 3 giờ. Tuy nhiên, vi-rút có thể được phát hiện trên tiền giấy trong tối đa 4 ngày.
Cốc thủy tinhMột số ví dụ về các vật thể thủy tinh mà chúng ta tiếp xúc hàng ngày bao gồm:
Bài báo của Lancet cho thấy không có virus nào có thể bị phát hiện trên bề mặt kính sau 4 ngày.
Các tôngMột số bề mặt bìa cứng mà bạn có thể tiếp xúc với các vật thể như bao bì thực phẩm và hộp vận chuyển.
Nghiên cứu của NEJM cho thấy không có loại vi rút sống sót nào có thể được phát hiện trên bìa cứng sau 24 giờ.
Các đồ vật bằng gỗ mà chúng ta tìm thấy trong nhà của chúng ta thường là những thứ như mặt bàn, bàn ghế và giá đỡ.
Các nhà nghiên cứu trong bài báo của Lancet đã phát hiện ra rằng vi rút tồn tại từ bề mặt gỗ không thể bị phát hiện sau 2 ngày.
Vi rút chắc chắn có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như nhiệt độ và độ ẩm. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC),hầu hết các coronavirus tồn tại trong thời gian ngắn hơn ở nhiệt độ và độ ẩm cao hơn.
Ví dụ, trong một quan sát từ bài báo của Lancet, SARS-CoV-2 vẫn rất ổn định khi được ủ ở 4°C .
Tuy nhiên, nó nhanh chóng bị bất hoạt khi ủ ở 70°C.
Tính ổn định của SARS-CoV-2 trên vải cũng đã được thử nghiệm trong Bài báo của Lancet đã đề cập trước đó. Người ta nhận thấy rằng không thể phục hồi vi rút sống sót từ vải sau 2 ngày.
Nói chung, có lẽ không cần thiết phải giặt quần áo của bạn sau mỗi lần bạn đi ra ngoài. Tuy nhiên, nếu bạn không thể duy trì khoảng cách phù hợp với người khác hoặc nếu ai đó ho hoặc hắt hơi gần bạn, thì bạn nên giặt quần áo của mình.
Một nghiên cứu trên tạp chí Các bệnh truyền nhiễm mới nổi đã đánh giá bề mặt nào trong bệnh viện dương tính với SARS-CoV-2. Một số lượng lớn dương tính được tìm thấy từ các mẫu sàn. Một nửa số mẫu từ giày của nvyt ICU cũng cho kết quả dương tính.
Không rõ SARS-CoV-2 có thể tồn tại trên sàn nhà và giày dép trong bao lâu. Nếu bạn lo lắng về điều này, hãy cân nhắc cởi giày trước cửa nhà ngay sau khi bạn về đến nhà. Bạn cũng có thể lau đế giày bằng khăn lau khử trùng sau khi ra ngoài.
Coronavirus mới có thể tồn tại trong thức ăn hoặc nước uống của chúng ta không? Chúng ta hãy xem xét kỹ hơn chủ đề này.
CDC lưu ý rằng coronavirus, là một nhóm virus, nói chung sống sót kém trên các sản phẩm thực phẩm và bao bì. Tuy nhiên, họ thừa nhận rằng bạn vẫn nên cẩn thận khi xử lý các bao bì thực phẩm có thể bị phơi nhiễm.
Theo Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA), hiện có không có báo cáo thực phẩm hoặc bao bì thực phẩm có liên quan đến sự lây truyền SARS-CoV-2. Họ cũng lưu ý rằng điều quan trọng vẫn là tuân thủ các thực hành an toàn thực phẩm thích hợp.
Luôn luôn có một nguyên tắc chung là rửa trái cây tươi và rau quả thật kỹ bằng nước sạch, đặc biệt nếu bạn định ăn chúng sống. Bạn cũng có thể muốn sử dụng khăn lau khử trùng trên các mặt hàng đóng gói thực phẩm bằng nhựa hoặc thủy tinh mà bạn đã mua.
Điều quan trọng là phải rửa tay thật sạch bằng xà phòng và nước ấm trong các tình huống liên quan đến thực phẩm. Điêu nay bao gôm:
Không biết chính xác SARS-CoV-2 có thể tồn tại trong nước bao lâu. Tuy nhiên, một nghiên cứu từ năm 2009 đã điều tra sự tồn tại của một loại coronavirus phổ biến ở người trong nước máy lọc.
Nghiên cứu này cho thấy mức coronavirus giảm 99,9% sau 10 ngày trong nước máy ở nhiệt độ phòng. Coronavirus được thử nghiệm ổn định hơn ở nhiệt độ nước thấp hơn và kém ổn định hơn ở nhiệt độ cao hơn.
Vậy điều đó có ý nghĩa gì đối với nước uống? Hãy nhớ rằng hệ thống nước máy đã được xử lý trước khi chuyển đến từ hộ gia đình, điều này sẽ vô hiệu hóa vi rút. Theo CDC, SARS-CoV-2 đã không được phát hiện trong nước uống.
Các vi rút bao bọc như coronavirus rất nhạy cảm với các điều kiện trong môi trường và có thể nhanh chóng mất ổn định theo thời gian. Điều đó có nghĩa là ngày càng nhiều hạt virus trên bề mặt sẽ trở nên không hoạt động khi thời gian trôi qua.
Ví dụ, trong nghiên cứu về độ ổn định của NEJM, virus tồn tại được phát hiện trên thép không gỉ trong tối đa 3 ngày. Tuy nhiên, lượng vi rút thực tế (hiệu giá) được tìm thấy đã giảm đáng kể sau 48 giờ trên bề mặt này.
Tuy nhiên, đừng buông bỏ phòng bệnh của bạn vìhiện tại vẫn chưa có nghiên cứu nào về vấn đề : bao nhiêu lượng virut SARS-CoV-2 ban đầu sẽ nguy hiểm đến người bệnh. Do đó, điều quan trọng vẫn là phải thận trọng với các vật thể hoặc bề mặt có khả năng bị ô nhiễm.
Vì SARS-CoV-2 có thể sống trên các bề mặt khác nhau trong vài giờ đến vài ngày, điều quan trọng là phải thực hiện các bước để làm sạch các khu vực và vật thể có thể tiếp xúc với vi rút.
Vậy làm thế nào bạn có thể làm sạch các bề mặt trong nhà một cách hiệu quả ? Thực hiện theo các mẹo dưới đây
Tập trung vào các bề mặt được tiếp xúc nhiều. Đây là những thứ mà bạn hoặc những người khác trong gia đình bạn tiếp xúc thường xuyên trong các hoạt động hàng ngày của bạn. Một số ví dụ bao gồm:
Làm sạch các bề mặt, đồ vật và quần áo khác nếu cần hoặc nếu bạn nghi ngờ chúng có thể có sự xuất hiện của virus.
Nếu có thể, hãy cố gắng đeo găng tay dùng một lần trong khi làm sạch. Hãy chắc chắn vứt chúng đi ngay sau khi bạn hoàn thành.
Nếu bạn không có găng tay, chỉ cần đảm bảo rửa tay thật sạch bằng xà phòng và nước ấm sau khi vệ sinh xong.
Một số nghiên cứu đã được thực hiện về thời gian coronavirus mới, được gọi là SARS-CoV-2, có thể sống trên các bề mặt. Virus tồn tại lâu nhất trên bề mặt nhựa và thép không gỉ. Nó kém ổn định hơn trên vải, giấy và bìa cứng.
Chúng ta vẫn chưa biết vi rút có thể sống trong thực phẩm và nước bao lâu. Tuy nhiên, chưa có tài liệu nào ghi nhận trường hợp COVID-19 có liên quan đến thực phẩm, bao bì thực phẩm hoặc nước uống.
Mặc dù SARS-CoV-2 có thể bị bất hoạt trong vài giờ đến vài ngày, nhưng vẫn chưa xác định được liều lượng chính xác có thể dẫn đến nhiễm bệnh. Điều quan trọng vẫn là duy trì vệ sinh tay thích hợp và làm sạch một cách thích hợp các bề mặt gia dụng dễ tiếp xúc hoặc có khả năng bị ô nhiễm.
Tuyết Nhung dịch (Theo Gigen Mammoser, Healthline)